![](http://wscdn.bbc.co.uk/worldservice/assets/images/2010/12/28/101228145143_newplanet.jpg)
Hành tinh mới có khí hậu ổn định
Năm 2010 Mặt Trời thực giấc sau một thời gian dài - là dịp để NASA phóng phi thuyền thám hiểm SDO từ mũi Cape Canaveral ở Florida.
Trong thời gian năng động này, Mặt Trời tung ra những chùm hạt có năng lượng cao về hướng Trái Đất.
Các hạt này có thể gây vấn đề cho việc truyền thông trên địa cầu, kể cả tín hiệu qua vệ tinh mà con người ngày càng lệ thuộc vào. Nhiệm vụ của SDO là lý giải các hoạt động của Mặt Trời.
Một phi thuyền khác của Nasa đang tiến gần đến sao Diêm Vương, cách Mặt Trời hàng triệu cây số. Quan sát bằng viễn vọng kính không gian Hubble, các nhà khoa học nói hành tinh lạnh giá này trải qua nhiều thay đổi theo mùa.
Năm qua các nhà khoa học tạo được một ''tình trạng lượng tử'' lớn đủ để có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Đây là lúc một vật hiện diện cùng lúc ở hai nơi mà trước đây người ta chỉ có thể thực hiện ở dạng hạt - atom và phân tử.
Một thành tựu khác là việc khám phá ra chứng cứ của một loại người chưa từng biết trước đây, vốn sống vào khoảng 50.000 năm trước và được gọi là "Denisovans".
Các nhà khoa học đã phân tích DNA của một xương ngón tay đào được trong hang động Denisova ở Siberia.
Tế bào sống đầu tiên trên thế giới - ''Synthia'' - do DNA nhân tạo điều khiển được tạo thành hồi tháng Năm.
Đây là tác phẩm của Tiến sĩ J Craig Venter, người đã công bố ý định này từ năm 1999.![](http://wscdn.bbc.co.uk/worldservice/assets/images/2010/12/28/101228145257__50103651_e4380170-spl.jpg)
Bây giờ ta có thể gọi người Nederthal là tổ tiên
Đăng tải trên tạp chí Science, toán nghiên cứu trụ sở tại Maryland, Hoa Kỳ, của Tiến sĩ Venter cho biết họ đã cấy một phần mềm di truyền vào trong tế bào chủ. Các tế bào này sau đó nhìn giống và hành xử như dưới sự điều khiển của yếu tố nhân tạo.
Tiến sĩ Venter muốn dùng các tế bào nhân tạo này trong y học, nhiên liệu, thậm chí để hút các loại khí gây hiệu ứng nhà kính, nhưng cũng có người cho rằng công dụng của chúng đã bị thổi phồng.
Một chuyện lớn khác cũng trong lĩnh vực di truyền là bản thảo bộ gen của giống người Neanderthal.
Phân tích DNA cho thấy con người hiện đại và người Neanderthal có thể đã lai với nhau vì sau nhiều ngàn năm, người ta có thể tìm thấy gen của người Neanderthal trong người sống ngày nay.
Tháng Chín thế giới biết đến một hành tinh giống Trái Đất trong khu vực gọi là "Goldilocks Zone" - là vùng chung quanh một sao mà không quá nóng cũng như quá lạnh cho sự sống.
Tiến sĩ Steven Vogt nói nơi đó ''sẽ có nhiều loại khí hậu ổn định cho sự tiến hóa".
Tháng Mười giải Nobel Vật lý được trao cho hai nhà khoa học gốc Nga sinh sống ở Anh - Andre Geim và Konstantin Novoselov - nhờ công nghiên cứu hợp chất các-bon graphene với nhiều đặc tính lạ thường.
![](http://wscdn.bbc.co.uk/worldservice/assets/images/2010/12/28/101228145145_andre_geim.jpg)
Tiến sĩ Andre Geim
Cũng trong năm qua các nhà khoa học làm việc cho Liên Hiệp Quốc công bố đã xóa được một trong những bệnh gia súc gây tử vong mà y học biết đến.
Từ xưa nay con người chỉ diệt được virút gây dịch đậu mùa, và bây giờ là virút gây dịch trâu bò.
Cũng trong lĩnh vực vi sinh học, các nhà khoa học tìm ra một loại vi khuẩn có khả năng tiêu hóa thạch tín thay cho phốtpho - là một trong sáu nhân tố tạo nên sự sống.
Hội nghị về Biến đổi Khí hậu bế mạc trong tháng 12 ở Cancun, Mexico, với các nước tham gia đồng ý tái mở các cuộc đàm phán sau khi thất bại tại Copenhagen một năm trước đó.
Và điểm đáng ghi nhận trước khi bước sang năm 2011 là giống người "Denisovans" đã lai với các giống người hiện đại, theo các nhà khoa học.
Cùng với những gì bây giờ đã biết qua dự án về bộ gen người Neanderthal, các nhà khoa học phải xem xét lại những kiến thức về thủy tổ của loài người.
Theo BBC